7 Rapport Raad van Toezicht

Deze rapportage bevat de bevindingen van de Raad van Toezicht van Pensioenfonds Recreatie naar aanleiding van haar onderzoek naar het functioneren van het bestuur van het pensioenfonds over het kalenderjaar 2023.

De Raad van Toezicht heeft tot taak toezicht te houden op het beleid van het bestuur en op de algemene gang van zaken in het pensioenfonds. De Raad van Toezicht is ten minste belast met het toezien op adequate risicobeheersing en evenwichtige belangenafweging door het bestuur en legt verantwoording af over de uitvoering van haar taken aan het verantwoordingsorgaan en in het jaarverslag. Daarnaast heeft de Raad van Toezicht goedkeuringsrechten ten aanzien van een aantal bestuursbesluiten.

De Pensioenwet en de Code Pensioenfondsen vormen referentiekaders voor de Raad van Toezicht.

Specifieke thema’s 2023
De Raad van Toezicht heeft in haar plan van aanpak voor 2023 aan het bestuur aangegeven zich naast haar wettelijke taken te richten op de volgende specifieke thema’s:

1. Algemeen beleid en governance;
2. (Voorbereiding) implementatie Wet toekomst pensioenen;
3. Evenwichtige belangenafweging;
4. Beleggingsbeleid en vermogensbeheer;
5. Communicatie;
6. Opvolging aanbevelingen eerdere jaren;
7. Jaarverslag en jaarrekening;
8. Risicomanagement.

Algemeen oordeel
De Raad van Toezicht constateert dat het bestuur toegewijd is om de missie te vervullen en daar de organen van het pensioenfonds in het algemeen in voldoende mate bij betrekt. De Raad van Toezicht is verheugd dat het bestuur op een aantal belangrijke dossiers in 2023 goede voortgang heeft geboekt, zoals de voorbereiding op de implementatie Wtp. Daarnaast heeft het bestuur het opvolgingsplan voor het bestuur en de Raad van Toezicht succesvol uitgevoerd. Verder is er naar de mening van de Raad van Toezicht sprake van een goed functionerend bestuur, dat de regeling adequaat laat uitvoeren. Het pensioenfonds beschikt over een uitgewerkt beleggingsbeleid en besteedt voldoende aandacht aan het monitoren en managen van de risico’s.

Een aandachtspunt betreft de informatievoorziening aan de fondsorganen op het gebied van Wtp. De informatie ontwikkelt zich in positieve zin meer en meer van procesinformatie naar inhoudelijke informatie. De Raad van Toezicht wijst er desondanks op dat het voor het realiseren van de ambitieuze planning belangrijk is dat de fondsorganen tijdig inhoudelijk worden meegenomen in het Wtp-dossier, zodat deze in de gelegenheid worden gesteld hiervan tijdig kennis te nemen en hun wettelijke taken naar behoren kunnen uitvoeren. 

Algemeen beleid en governance
De Raad van Toezicht constateert dat het bestuur competent is en toegewijd de taken vervult. De bestuursleden zijn deskundig, zij stellen zich onafhankelijk op en er wordt op voet van gelijkwaardigheid geopereerd. Wel constateert de Raad van Toezicht dat er eind 2023 twee bestuursleden met veel (fonds) ervaring het bestuur hebben verlaten. Hierdoor kwamen ook de SFH Risicobeheer en SFH Audit vacant en zijn beide functies vervolgens inbesteed door het bestuur. De Raad van Toezicht is verheugd dat het bestuur eind 2023 is aangevuld met de benoeming van een (zeer) ervaren bestuurder.

Ook constateert de Raad van Toezicht dat het Dagelijks Bestuur voortvarend en open de contacten met de overige gremia onderhoudt en hier bewust veel tijd in investeert.

Alle bestuursleden hebben aangegeven naast de andere werkzaamheden die zij vervullen, voldoende tijd beschikbaar te hebben voor het pensioenfonds . In de praktijk wordt dit ook zo ervaren door de Raad van Toezicht. Zij voldoen aan de VTE-score zoals die voor bestuurders voor pensioenfondsen wordt gehanteerd. Alle leden zijn onafhankelijk. Zij zijn geen deelnemer in het pensioenfonds en hebben ook geen zakelijke belangen bij het pensioenfonds. Hoofd- en nevenfuncties van de bestuursleden zijn vermeld in het jaarverslag van het pensioenfonds.

De Raad van Toezicht is halverwege 2023 van samenstelling gewijzigd in die zin dat zowel de voorzitter als een lid vervangen zijn door twee nieuwe leden. Dit hield in dat er slechts één lid van de Raad van Toezicht aanwezig bleef met ervaring in het fonds en dat de inwerkperiode veeleisend was zeker gegeven de drukke werkzaamheden die de overgang naar de Wtp met zich meebrengt.

De Raad van Toezicht kan vrijelijk beschikken over alle informatie die de Raad van Toezicht denkt nodig te hebben om zijn taak goed te kunnen vervullen en heeft vrije toegang tot het (Dagelijks) Bestuur, het verantwoordingsorgaan en de medewerkers van bestuursondersteuning. De Raad van Toezicht constateert dat de overlegmomenten en de vergadermomenten met name in 2023 sterk toegenomen zijn. Dit is het directe gevolg van de toegenomen hoeveelheid aan werkzaamheden vanwege de aanstaande overgang naar de Wtp.

De Raad van Toezicht volgt, via directe toegang tot de bestuursstukken, de gang van zaken in het bestuur en de beleidsontwikkeling van het pensioenfonds. Als daar aanleiding toe is, nodigt de Raad van Toezicht het (Dagelijks) Bestuur uit om nadere toelichting te geven op beleidsvoornemens of genomen besluiten. Om deze reden is bewust gekozen voor een hogere frequentie van overleg tussen Dagelijks Bestuur en de Raad van Toezicht.

In het verslagjaar hebben de Raad van Toezicht en het Dagelijks Bestuur de samenwerking besproken. Hierbij is vastgesteld dat de samenwerking opnieuw gestalte moest krijgen doordat de Raad van Toezicht twee nieuwe leden kende sinds juli 2023. Door dit meermaals te bespreken is er begrip en bereidheid om over en weer zo duidelijk en efficiënt mogelijk te communiceren. Het is de Raad van Toezicht gebleken dat er open en eerlijk gecommuniceerd kan worden en dat de Raad van Toezicht duidelijk gehoor krijgt op haar vragen en bevindingen.

(Voorbereiding) implementatie Wet toekomst pensioenen
Net als in 2022 heeft ook 2023 in het teken gestaan van de voorbereidingen van de invoering van de Wtp. In maart 2024 is de beoogde transitiedatum losgelaten en verschoven naar 1 januari 2026. Aanvankelijk was de planning dat het project datakwaliteit in 2023 zou worden afgerond. Vanwege capaciteitsproblemen bij TKP is de geplande afronding van het project datakwaliteit meerdere keren uitgesteld naar (uiteindelijk) november 2024. Ook was het plan om eind december 2023 het implementatieplan bij DNB in te leveren. Ook dat is uitgesteld naar november 2024. Met het indienen van de plannen in mei 2024 om per 1 januari 2025 de Wtp in te voeren zou het bestuur een te groot risico lopen. DNB heeft immers zes maanden de tijd om te reageren op het compleet ingediende invaarsjabloon, waarbij DNB ook nog de mogelijkheid heeft van tweemaal drie maanden uitstel. Daarbij komt dat er ook nog geen zekerheid is vanuit TKP dat Plexus op tijd gereed is voor de transitie.

Het bestuur had, als plan B, de mogelijkheid om de transitie uit te stellen naar 1 januari 2026 en heeft nu gebruik gemaakt van die mogelijkheid. Dat heeft echter wel gevolgen voor de communicatie naar alle belanghebbenden. 

Risicomanagement
De Raad van Toezicht stelt vast dat het bestuur continue aandacht heeft voor risicomanagement en laat zich met diverse rapportages informeren over de ontwikkeling van risico’s en de actuele risicopositie.

De Raad van Toezicht heeft, evenals in 2022, het bestuur, gelet op de komende ingrijpende veranderingen als gevolg van Wtp, gewezen op het belang te streven naar een sterk risicobeheer, dus een volwassenheidsniveau 4. Het is met name van belang dat het risicobeheer periodiek wordt geëvalueerd en waar nodig tijdig wordt aangescherpt. 

Evenwichtige belangenafweging
Het pensioenfonds dient een deugdelijke financiële opzet te hebben, die zodanig is dat er een consistent geheel is tussen gewekte verwachtingen, financiering en de realisatie van voorwaardelijke toeslagen. De financieringsopzet dient toekomstbestendig te zijn en alle belangen dienen evenwichtig afgewogen te zijn.

Het bestuur heeft besloten om de pensioenen per 1 januari 2024 niet te verhogen, omdat de CPI-afgeleide maatstaf over de gehanteerde referteperiode oktober 2022 tot oktober 2023 negatief was.

Beleggingsbeleid en vermogensbeheer
Het jaarplan 2023 werd grotendeels bepaald door het ontwerpen van een nieuw strategisch beleggingsbeleid ten behoeve van de solidaire premieregeling. Hiervoor heeft het bestuur een nieuwe ALM studie verricht.

Daarnaast heeft het bestuur besloten om het Risico Preferentie Onderzoek niet opnieuw uit te laten voeren. Bij het bepalen van de risicohouding, nodig om het nieuwe beleggingsbeleid te onderbouwen, zijn zowel het verantwoordingsorgaan als ook de Raad van Toezicht betrokken geweest door het volgen van een gezamenlijke themasessie. Hierbij bleek dat de interpretatie van de uitkomsten van het Risico Preferentie Onderzoek niet voor eenieder gelijkluidend was. Het bestuur heeft hierbij beargumenteerd dat de interpretatie die zij gekozen heeft leidt tot een risicohouding die alle partijen recht doet. Hiermee is naar het oordeel van de Raad van Toezicht voldaan aan het principe van evenwichtige belangenafweging.

Wat betreft het MVB-beleid is besloten om dit niet ingrijpend aan te passen vanwege prioritering van het Wtp-proces. Wel zijn in het vernieuwde beleid aanpassingen verricht om meer consistentie te krijgen tussen ambitie en beleid. De Raad van Toezicht kan zich vinden in dit besluit.

Overall constateert de Raad van Toezicht dat processen grondig en volgens het BOB-model (Beeldvorming, Oordeelsvorming en Besluitvorming) benaderd worden.
Belangrijke besluiten worden zo nodig meermaals in een bestuursvergadering besproken.

Communicatie
Het bestuur zorgt voor een adequaat communicatiebeleid, dat bij het pensioenfonds past. Het beleid dient er op gericht te zijn deelnemers meer pensioenbewust te maken en de verwachtingen van deelnemers te managen.

Het bestuur communiceert helder en duidelijk over haar beleid met pensioengerechtigden, deelnemers, werkgevers, gewezen deelnemers, sociale partners en andere stakeholders. Het programma #GastVrijPensioenfonds is in 2020 afgesloten. De Raad heeft begrepen dat het Bestuur in 2024 een 0-meting en vervolgmetingen laat uitvoeren die ook in het Wettelijk Verplicht Communicatieplan zijn opgenomen. Dit is een verplichting als onderdeel van het Wettelijk Verplicht Communicatieplan. Ook na de transitie is het belangrijk om de effectiviteit van de communicatie met alle belanghebbenden te meten.  

Opvolging aanbevelingen eerdere jaren
De aanbevelingen van het rapport van de Raad van Toezicht over het boekjaar 2022 zijn door het bestuur op constructieve wijze beoordeeld en in de meeste gevallen opgevolgd.

Jaarverslag en jaarrekening
Zoals in hoofdstuk 3 is toegelicht heeft de Raad van Toezicht haar goedkeuring verleend aan het besluit van het bestuur om de jaarrekening 2023 vast te stellen.

De gesprekken die de Raad van Toezicht heeft gevoerd met de externe accountant, de adviserend en certificerend actuaris en de sleutelfunctiehouder actuarieel met betrekking tot het jaarwerkproces 2023 heeft niet tot aanbevelingen geleid.

Ten slotte
De Raad van Toezicht kijkt terug op een uitdagend en boeiend 2023. Door de wisseling in samenstelling van de Raad van Toezicht per juli 2023 en de snelle ontwikkelingen in het kader van Wtp was aansluiting van de nieuwe leden op de lopende zaken een intensief proces. Samenwerking met en hulp van (Dagelijks) Bestuur, verantwoordingsorgaan en bestuursondersteuning heeft hierbij een positief effect gehad op de inwerkperiode.

De Raad van Toezicht heeft haar bevindingen over 2023 gemeld in haar rapport over 2023 dat samen met het bestuur is besproken tijdens een bestuursvergadering op 13 juni 2024. Het bestuur is verheugd over het feit dat de Raad van Toezicht positief oordeelt over het functioneren van het bestuur en over de samenwerking met de Raad van Toezicht en andere organen.

De Raad van Toezicht heeft in haar rapport een aantal aanbevelingen opgenomen voor het bestuur. Het bestuur bespreekt deze aanbevelingen en bepaalt op welke wijze het bestuur deze aanbevelingen opvolgt. De monitoring van de voortgang is in handen van het Dagelijks Bestuur. Het Dagelijks Bestuur informeert de Raad van Toezicht door het jaar heen regelmatig over deze voortgang.

De Raad van Toezicht heeft op 13 juni 2024 haar goedkeuring verleend bij het jaarverslag over 2023.